آموزش مقدماتی sql server - مقدمه

سؤالی که معمولاً اکثر افراد علاقه مند به شروع فعالیت در حوزه دیتابیس و Sql Server دارند این است که: برای یادگیری SQL از کجا شروع کنم؟ چه منابع و مراحلی را برای یادگیری پیشنهاد می کنید؟

یکی از دوستان بنده که غریق نجات بودند، میگفت برای آموزش شنا دو روش وجود دارد:

روش اول این است که بر اساس اصول و قواعد شنا، شنا کردن را از الفبا به فرد آموزش بدهیم. یکی از نقاط ضعف ظاهری این روش، نیاز داشتن به صرف زمان، تداوم تمرین و البته پشتکار است اما در زمان استفاده از آن(شرکت در مسابقات و ...) ارزش زمان صرف شده و رعایت اصول به خوبی نمایان می شود. روش دیگر اینست که هنگام راه رفتن در کنار استخر به همراه فرد شناور، یک دفعه و بی خبر، فرد را به داخل استخر پرتاب کنیم تا با دست و پا زدن و به واسه حفظ جان خودش هم که شده شنا کردن را آموزش ببیند!

اما در مورد آموزش SQL یک روش این است که در ابتدا Sql Server را بر روی سیستم خود نصب کنید( مانند خیلی از نرم افزارها چند تا Next بزنیم و تمام !) بعد هم روی Database راست کلیک کنیم تا یک دیتابیس ایجاد شود و در ادامه بر روی Table در دیتابیس ایجاد شده راست کلیک کرده تا یک جدول هم ایجاد شود. نهایتاً در جدول ایجاد شده درحالت Edit، چند رکورد درج کنیم.  سپس با نوشتن تعدادی کوئری، خروجی مورد نظر را از رکوردهای موجود استخراج کنیم و یک حس خوبی داشته باشیم که با انجام این مراحل دیگر یک sql کار شده ایم! این روش معادل انداختن فرد داخل استخر، با هدف آموزش شنا می باشد. البته با احتمال غرق شدن زیاد.

اما به فول آقای اسپولسکی (بنیانگذار سایت Stackoverflow) اگر می خواهید چیزی را درست بفهمید باید از پایه و اساس آن را شروع کنید.

با توجه به این مسئله که در حوزه SQL تخصص های مختلفی مانند Develop ،Security ،Administrator و ... وجود دارد و هر کدام نیز گستردگی،حوزه و دانش خاص خود را دارند. اما یک مجموعه از قواعد و اصول، بین همه تخصص ها مشترک هستند و به عبارتی، یک دانش جنرال جهت کار در حوزه SQL، محسوب میشوند. مانند:

     1. نکات زمان نصب Sql Server

     2. طراحی صحیح دیتابیس و جداول

     3. آشنایی با انواع Recovery Model ها

     4. نرمال سازی

     5. مفهوم ، Page، ایندکس، B-Tree، فایل و فایل گروه ها

     6. انواع دیتا تایپ ها و طریقه طراحی صحیح کوئری ها

     7. تحلیل کوئری با استفاده از Execution Plan

     8. آشنایی با عملکرد توابع و تفاوت کارایی آن ها در اجرای کوئری

      و ....

پس سعی کنیم یادگیری SQL را از پایه و اساس شروع کنیم. در غیر اینصورت، اگر هم بتوانبم به صورت دست و پا شکسته یک دیتابیس و جداول مورد نیاز آن را طراحی کنیم و یک برنامه کاربردی را جهت تحویل به مشتری راه اندازی کنیم، به محض افزایش رکوردها و یا بروز مشکل کارایی است که به فکر یادگیری اصولی خواهیم افتاد.

---

آموزش مقدماتی sql server - محتویات

در مجموعه آموزش های مقدماتی sql server به مواردی مانند تاریخچه پایگاه داده، تعریف پایگاه داده و مطالبی از این قبیل پرداخته نخواهد شد و بیشتر توجه به ارائه آموزش هایی است که بصورت عملی و در حین کار با sql server کاربرد دارند. مانند:

     1.نکات مهم در زمان نصب Sql Server:

با توجه به اینکه کلیک کردن بر روی دکمه Next در مراحل نصب اغلب نرم افزارها به یک عادت تبدیل شده است. ممکن است این شیوه نصب نرم افزار، به Sql Server نیز تعمیم داده شود. در صورتیکه در نصب sql server تنظیمات کلیدی وجود دارد که عدم رعایت آن ها می تواند منجر به مشکلات کارایی(مانند عدم تنظیم صحیح tempdb) و یا مشکلات امنیتی(مانند اضافه نکردن یوزر ویندوزی) شود.

     2. مفهوم موجودیت، روش شناسایی موجودیت ها، ارتباطات بین آنها و نحوه پیاده سازی این ارتباطات در نمودار ERD:

شناسایی صحیح موجودیت های سیستم و روابط بین آنها(یک به یک، یک به چند، چند به چند) در واقع مانند اسکلت بندی یک ساختمان هستند که اگر به درستی تشخیص داده نشوند، مجبور به اصلاح آن ها در کد نویسی برنامه هستیم و نهایتاً به واسطه اصلاحات مداوم در کد برنامه، مجبور به طراحی مجدد پایگاه داده خواهیم شد. در آموزش این مفاهیم سعی می شود از یک سیستم واقعی استفاده کرده و نحوه تشخیص موجودیت ها و چندی رابطه را با هم تمرین کنیم.

     3. نوع های داده ای(Data types) موجود در SQL Server:

انتخاب صحیح یک نوع داده ای، متناسب با مقادیری که قرار است در آن درج شود نه تنها از نظر کارایی و سرعت عملیات(درج، حذف، بروزرسانی) بسیار تأثیر گذار است بلکه در مواردی مانند حجم دیتابیس، ایجاد fragmentation، سرعت تهیه بک آپ و ... نیر مؤثر است. پس از آشنایی مقدماتی با نوع های داده ای، در مورد انتخاب صحیح نوع های داده ای برای نگهداری انواع مقادیر مانند تاریخ، پول و ... بحث خواهیم کرد.

     4. نرمال سازی:

هدف اصلی از نرمال سازی یک دیتابیس، حذف افزونگی است. اما داشتن یک طراحی نرمال از دیتابیس منجر به تسهیل مواردی از قبیل: توسعه برنامه نرم افزاری، پشتیبانی سیستم، تهیه انواع گزارشات، تأمین جامعیت داده ای خواهد شد. مراحل نرمال کردن یک طراحی را با ارائه مثال هایی خواهیم آموخت.